نوشته دکتر محمدرضا عاطفی
مشاور استراتژی و آینده پژوه
عضو هیات علمی دانشگاه و رئیس هیات مدیره گروه ناب
آینده کشاورزی: بازار کشاورزی عمودی
پیش بینی کمی بازار تا سال ۲۰۳۰
اندازه بازار جهانی کشاورزی عمودی ۳۴/۴ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۱ارزش گذاری شد و براساس برآورد موسسه تحقیقات بازار انتظار می رود با نرخ رشد مرکب سالانه از ۹/۲۲ درصد تا ۲۵/۵ درصد از سال ۲۰۲۲ تا ۲۰۳۰ گسترش یابد. همچنین پیش بینی می شود تا ارزش بازار کشاورزی عمودی تا سال ۲۰۳۰ بین ۲۴ تا ۳۵ میلیارد دلار باشد.
پیش بینی جغرافیایی بازار
کانون تمرکز رشد و توسعه کشاورزی عمودی از نظر جغرافیایی در سراسر جهان به شرح ذیل است. رشد کشاورزی عمودی در کشورهایی که دارای درآمد سرانه بالا، رشد بیماری های چاقی و قلبی و عروقی، کمبود زمین و آب، جمعیت بالا، استانداردهای بالای سلامت و بهداشت، پهنه جغرافیایی بالا و در نتیجه حمل و نقل زیاد بین محل تولید تا مصرف محصولات کشاورزی، هستند بیشتر باشد. کانون تمرکز بازار کشاورزی عمودی بر
- آمریکا شمالی : شامل ایالات متحده، کانادا و مکزیک
- اروپا: آلمان، انگلستان، فرانسه، ایتالیا، اسپانیا
- آسیا و اقیانوسیه: چین، ژاپن، هندوستان، سنگاپور، کره جنوبی، استرالیا
- آمریکای جنوبی: شامل برزیل
- خاورمیانه و آفریقا: شامل امارات متحده عربی، قطر، عربستان، آفریقای جنوبی
باشد.
سیستم کشاورزی عمودی تجاری سبب میشود تا عرضه محصولات غذایی آماده به شکل سریعتری به مصرف کننده برسد. بازار کشاورزی عمودی را میتوان براساس مراکز تولید مواد غذایی و مراکز عرضه مواد غذایی تقسیم بندی کرد.
در حالی که حوزه کشاورزی عمودی تمام عملیات کاشت، داشت و برداشت محصولات کشاورزی را برعهده دارد اما این به تنهایی کافی نیست. ایجاد یک مدل کسب و کار مناسب میتواند تضمین دهد که محصولات کشاورزی تولید شده با این روش بازار و درآمد مناسب را برای اقتصادی کردن آن خواهد داشت. گزینههای کشاورزی به عنوان خدمت (FAAS) ممکن است برای اطمینان از اینکه خردهفروش از تمام مزایای برداشت تازه بهره میبرد، و به شکل اقتصادی چرخه عرضه به بازار را کوتاه میکند. مزایای استفاده از سیستم کشاورزی عمودی برای متولیان عبارت است از:
- مالکیت زنجیره تامین
- کاهش ضایعات ناشی از چرخه تولید تا مصرف
- حذف و یا کاهش هزینههای حمل و نقل و تدارکات از تولید تا مصرف
- یک عرضه ثابت و در تمام طول سال (مطلقاً بدون محدودیت فصلی!)
- شفاف سازی و برندسازی به منظور این که مشتریان دقیقاً ببینند محصولشان از کجا میآید
- عرضه سبزیجات بدون آفت کش، محلی و تازه
فروشگاههای زنجیرهای
فروشگاههای زنجیرهای عرضه مواد غذایی یا محصولات کشاورزی یکی از کاندیداهای جدی برای توسعه کشاورزی عمودی است. فروشگاههایی مانند وال مارت، یا کوروش نیاز به عرضه محصولات تازه دارند. این میتواند به یک مزیت رقابتی برای فروشگاههای زنجیرهای باشد.
رستورانها و سرآشپزها
از طریق فناوریهای کشاورزی عمودی این امکان برای رستورانها فراهم میشود که محصولات خود را در بیرون رستوران پرورش دهند. بنابراین رستورانها محصولات همیشه تازه، محلی و با طعم طبیعی را به شکل به روز برداشت کرده و مواد غذایی سالم را در اختیار مشتریان قرار میدهند. مشتریان نیز میتوانند به شکل مستقیم محصولات کشاورزی را مشاهده کنند.
- سبزیهای سفارشی را برای غذاهای لذیذ پرورش میدهید و سرو میکنید
- یک تجربه منحصر به فرد برای مهمانان و مشتریان خود ارائه میدهید
- در همان روز، مستقیماً از مزرعه تا بشقاب برای کیفیت مطلوب، برداشت و سرو کنید
- هزینه حمل و نقل و تدارکات را حذف میکنید
صنعت خدمات غذایی
بعضی از صنایع غذایی هستند که به صورت روزانه و بشکل انبوه غذا تولید میکنند. این مراکز نیازمند خرید روزانه مواد غدایی تازه هستند. استانداردهای تولید غذا در این گروه از مشتریان بالا است. این گروه نیازمند استفاده روزانه
- هتلها
- کترینگها
- آموزشگاههای آشپزی
- تولید غذای آماده یا آشپزخانههای صنعتی
موسسات
کشاورزی عمودی در محل مزیت منحصر به فردی در حوزههای طعم، آموزشی و الهام بخش در زمینه مسئولیت اجتماعی یا نوآوری را برای هر سازمان یا موسسه ای به ارمغان میآورد.
- دانشگاهها
- بیمارستانها
- شهرداریها
- خانههای سالمندان
مزارع عمودی را میتوان در هر مکانی ساخت زیرا به زمین کشاورزی نیاز ندارند. گزینهها شامل فضای خردهفروشی استفادهنشده در مجاورت خواربارفروشیها، ظروف حملونقل بازیافتی یا چاههای معدن زیرزمینی متروکه است. غذا را میتوان در محیطهای شهری بلافاصله در کنار مناطقی که بیشترین تقاضا را دارند کشت کرد. این میتواند به تثبیت زنجیره تامین و کاهش حمل و نقل مزرعه به بازار کمک کند. بسیاری از مزارع عمودی توانایی رشد محصولات زراعی بدون هیچ گونه آفت کش را دارند که نگرانیهای بالقوه بهداشتی مرتبط با آلودگی محیطی و مصرف باقی مانده آفت کشها را کاهش میدهد.