نوشته دکتر محمدرضا عاطفی
مشاور استراتژی و آینده پژوه
عضو هیات علمی دانشگاه و رئیس هیات مدیره گروه ناب
آینده خودرو: دگرگون سازی صنعت خودرو
روندهای خودرویی
هنگامی‌که یک تغییر ساختاری مانند در دسترس بودن یک فناوری جدید یا تغییر مقررات در بازار اتفاق می‌افتد، حرکتی ناگهانی به سمت یک حالت کارآمدتر آغاز می‌شود که به آن دگرگونی یا اختلال می‌گوییم.
برای صنعت خودروهای تجاری، دنیای خودرو، و به طور گسترده‌تر برای کل اکوسیستم حمل‌ونقل سنتی، بادهای تغییر در نتیجه چهار روند اصلی شروع به وزیدن کرده‌اند: روندهای تحرک و رفتارهای جدید حمل‌ونقل در سرتاسر جهان، ورود فناوری خودران، توسعه و استفاده از ویژگی‌های دیجیتال، و ظهور نیرو محرکه الکتریکی. ما به دنبال شناسایی و رصد تحولات صنعت خودرو هستیم تا مهمترین تغییرات دگرگون ساز را شناسایی کرده و به صنعت خودروی کشور معرفی کنیم. ما با مشتریانمان در جهت سازگاری سازمانها و اکوسیستم‌هایشان با این تحولات همراهی می‌کنیم و با همکاری با شرکای استراتژیک سعی می‌کنیم تا موفقیت بلندمدت را برای آنها ایجاد کنیم. درک ما از اکوسیستم حمل و نقل وصنایع مرتبط براساس مطالعه عمیق و گسترده بر صنعت خودرو ایجاد شده است.
ظرف ۱۰ تا ۲۰ سال آینده شاهد دگرگون سازی بزرگی در صنعت خودرو خواهیم بود. با این وجود می‌دانیم که هنوز ابهامات زیادی در مورد نحوه ظهور و بروز آنها و شکل‌گیری نهایی بازی تغییرات و چگونگی حرکت به سمت آن وجود دارد که در طی زمان آنها را رصد و پیشبینیهای خود را به روز و دقیق‌تر خواهیم کرد.
تحرک
اشتراک خودرو، اشتراک سواری، اشتراک دوچرخه و پارکینگ مشترک – فقط نمونه‌هایی در زمینه تحرک به عنوان سریع‌ترین بخش در حال رشد اقتصاد مشترک است.
بازار تحرک بسیار پویا، فضای زیادی را برای تازه واردان ایجاد می‌کند و بر بازیگران فعلی خودرو را تحت فشار قرار می‌دهد. دارایی‌های کمتر و در نتیجه مقیاس‌پذیری سریع مدل‌های تجاری، موانع ورود بازیکنان جدید را کاهش می‌دهد. به نظر می‌رسد افزایش فعالیت‌های بازیگران سنتی از جمله همکاری، ادغام، تملک و سرمایه‌گذاری‌های مخاطره پذیر، می‌تواند سبب شود تا این شرکت‌ها از فرصت‌های سودآور بیشتر بهره‌برداری کنند و در عین حال به تحولات بازار و رقابت سرعت بیشتری ببخشند.
در واقع هیچ نسخه واحد و اقدام قطعی وجود ندارد که نشان دهد چگونه یک شرکت – چه تازه وارد و چه یک بازیگر جا افتاده – باید برای مواجهه با تغییرات سریع پیشرو اجرا کند. اما مشخص است که شرکت‌ها باید به پیامدهای استراتژیک بلندمدت این پیشرفت‌ها فکر کنند. برآورد شده است که تا سال ۲۰۲۵ یک بازار ۲۳۰ میلیارد دلاری در انتظار بخش تحرک به عنوان یک خدمت (MaaS) است. گروه ناب می‌تواند پشتیبانی تخصصی خود را برای ارزیابی گزینه‌ها و برداشتن گام‌های موفقیت آمیز ارائه دهند.
رانندگی خودران
رویای نه چندان دور مردم و صنعت خودرو یعنی رانندگی خودکار در حال تحقق است: تحولات فناوری اخیر همراه با آمادگی بازار، ظهور و رشد رانندگی خودکار را در سال‌های گذشته افزایش داده است. رانندگی خودکار ابتدا در سال 2005 توسط گوگل شروع شد، اما در طی زمان بازیگران جدیدی از حوزه‌ها و صنایع مختلف به این بازی پیوسته‌اند – بازیکنان سنتی و جدید همگی پیشرفت‌های عمده‌ای را در سال‌های گذشته اعلام کرده‌اند – اکنون ما شاهد بلوع وسایل نقلیه خودکار سطح ۳ هستیم و بعضا اخباری در مورد شروع و پیاده سازی بعضی از ویژگی‌های سطح ۴ می‌باشیم که نشان دهنده روند رو به رشد آن دارد. به نظر می‌رسد در کشور ما تمرکز مراکز تحقیقاتی، توسعه دانش فنی، تربیت نیروی انسانی متخصص، تامین نرم افزار و سختافزارها، حمایت دولت، تخصیص بودجه برای تحقیقات پایه‌ای، همکاری‌های بین‌المللی و بالاخره پشتیبانی خودروسازان مهمترین چالش برای توسعه خودروهای خودکار باشد.
افزایش رانندگی خودکار عمیقاً بر جامعه و رفتارهای حمل و نقل ما تأثیر می‌گذارد، و معتقدم که به ویژه تأثیر عمیقی بر تحرک از مالکیت محصول محور به سمت تحرک محور خدمات مشترک خواهد گذاشت.
محرک‌های توسعه رانندگی خودکار چیست؟ احتمال توسعه آن در کجا بیشتر است، برای چه استفاده ای؟ چه تفاوتی بین مناطق وجود دارد؟ چه تأثیری بر تحرک شخصی، بلکه برای وسایل نقلیه تجاری چیست؟ اینها سوالاتی است سعی خواهم کرد در آینده به آنها پاسخ دهم.
دیجیتالی شدن
ادغام فناوری‌های دیجیتال در زندگی ما احتمالاً تغییر دهنده‌ترین بازی توسعه در سال‌های آینده خواهد بود. ماشین‌های هوشمند، خدمات دیجیتال، دستگاه‌ها، ابزارها و زیرساخت‌های متصل و همچنین حجم وسیعی از داده‌ها و رابط‌های انسان و ماشین در حال تاثیرگذاری بر کل صنعت – هم شرکت‌ها و هم بر مشتریان – هستند.
هر مرحله در زنجیره ارزش تحت تأثیر دیجیتالی شدن قرار دارد. علاوه بر این، مدل‌های کسب‌وکار جدید در پشت این پیشرفت‌ها به وجود می‌آیند و مدل‌های سنتی در دنیای دیجیتال متحول می‌شوند یا به سادگی دگرگون می‌شوند.
مقیاس و پیامدهای دیجیتالی شدن را به سختی می‌توان توصیف کرد و به همین دلیل است که گروه ناب با تخصص خود در ارزیابی فرصت‌ها و خطرات، پتانسیل سود در ابعاد اتصال، هوش مصنوعی، اتوماسیون و داده‌ها مشارکت می‌کنند.
برقی سازی
چشم‌انداز قانون‌گذاری به‌شدت تغییر یافته و تحولات بازار، برق‌رسانی پیشرانه را تسریع می‌کند.
رویدادهای منتخب مانند کاهش هزینه باتری OEM با اهداف کمتر از ۱۰۰ دلار به ازای هر کیلووات ساعت در سال 2022 و همچنین هدف گذاری برای سهم ۲۰ تا ۲۵ درصدی تولید خودروهای برقی قبل از سال 2025 سبب شده است تا دولت‌های تغییردهنده بازی پیشران این توسعه باشند. در این میان مشتریانی که تقاضای فزاینده‌ای برای وسایل نقلیه الکتریکی دارند و همچنین دولت‌هایی که در حال تصویب مقررات مربوط به فروش خودروهای جدید از طریق وضع قوانین جدید انتشار CO2 در اروپا هستند همگی بر رشد تحولات این بخش می‌افزایند.
شاخص تحرک الکترونیکی E-Mobility Index ، ابزاری است که براساس سه پارامتر فناوری، صنعت و بازار می‌تواند زمینه‌های رشد و سرعت دگرگون سازی را نشان دهد. با تخصص خود در این زمینه، ما از همه بازیگران صنعت خودرو حمایت می‌کنیم تا یک برنامه بازی برای استفاده از این نسل جدید خودرو ایجاد کنند.